Zoveel regen en toch watertekort?

In Nederland praten we graag over het weer. Deze lente vragen we ons toch ook af wanneer die mooie droge zomerse dagen nou eens aanbreken. De temperatuur is aangenaam, maar het is wisselvallig, lees regenachtig. Soms geven we er dan nog een positieve draai aan door te denken dat de regen wel fijn voor de plantjes is. En dat is het! Over een paar minuten weet u waarom we de regen meer zouden moeten koesteren, veel meer dan dat we nu doen.

Watergebrek

Wij Hollanders zijn gefocust op wateroverlast. We zijn goed in het terugdringen van de zee, het voorkomen van overstromingen van rivieren en het verlagen van het grondwaterpeil. Maar door klimaatverandering en vervuiling dreigen er toch tekorten aan drinkwater, wat bijvoorbeeld de bouw van nieuwe huizen remt. Het rapport Klimaatrisico’s in Nederland van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) geeft aan dat droogte de grootste bedreiging voor Nederland is als het gaat om de gevolgen van klimaatverandering. Droogte heeft uiteindelijk negatieve gevolgen voor landbouw, natuur en waterkwaliteit. En als er niets gebeurt, is volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in 2030 in heel Nederland een gebrek aan drinkwater. Gelukkig houden twee van onze TKI (Topconsortium voor Kennis en Innovatie) onderzoeksprojecten zich bezig met oplossingen om watergebrek in Nederland te voorkomen.

TKI project Eco-Systeem-Stad

Over het algemeen hebben we relatief droge zomers en relatief natte winters in Nederland. Volgens het KNMI worden de komende tientallen jaren de zomers nog droger en de winters nog natter. Tegelijkertijd willen we allemaal graag meer groen terugbrengen in onze steden, voor verkoeling, luchtkwaliteitsverbetering, ruimte voor biodiversiteit en het verbeteren van ons welzijn. Maar wanneer heeft dat extra groen het meeste water nodig? Juist, in het groeiseizoen, als er relatief weinig regen valt. Het TKI project Eco-Systeem-Stad richt zich op de vraag hoe er een balans gecreëerd kan worden in de waterbehoefte van stedelijk groen en de beschikbaarheid van water in steden. Hierbij wordt rekening gehouden met de geografie van de ondergrond, specifieke soorteigenschappen gerelateerd aan droogteresistentie en de kosten-baten afweging van passende en effectieve (technologische) oplossingen.

TKI project Straatwater Filtratie voor Infiltratie

Steeds meer steden willen regenwater dat op straten valt niet langer afvoeren, maar opvangen en hergebruiken. Bijvoorbeeld voor grondwateraanvulling en het gezond houden van stedelijk groen. Maar wat is er eigenlijk voor nodig om het water daar geschikt voor te maken? Hoe voorkomen we dat vervuiling die van straten en daken komt direct een weg vinden naar het grondwater? In het TKI project Straatwater Filtratie voor Infiltratie wordt gekeken naar hoe water van straten lokaal, veilig en efficiënt voor infiltratie naar grondwater ingezet kan worden, om zowel wateroverlast bij regenval als watertekort voor stedelijk groen bij aanhoudende droogte terug te dringen. Daarbij wordt gekeken naar waterkwaliteit, wet- en regelgeving, filter ontwerp en -materialen en methoden en zal uiteindelijk ook een nieuw filtersysteem in de praktijk worden getest. Uitgaande van het principe ‘bezint eer ge begint’ kijken we hier naar ‘filtreert eer ge infiltreert’.